FODMAP DİYETİ
Sindirim sorunlarını hafifletmek amacıyla belirli karbonhidrat türlerini sınırlamayı amaçlayan bir beslenme planıdır. “FODMAP”, “Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides, And Polyols” (fermente olabilen oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller) kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Bu karbonhidratlar, bazı insanlarda sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir. Özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve diğer fonksiyonel gastrointestinal bozuklukları olan kişiler için bu diyet önerilir.
- Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen inflamatuar barsak hastalıkları (İBH) ve irritabl barsak sendromu (İBS), yaygın görülen önemli sağlık sorunlarındandır ve nedeni tam olarak bilinmemektedir. İrritabl bağırsak sendromu (İBS) bağırsak hareketleri ve dışkılamadaki bozukluklarla karakterize bir bağırsak hastalığıdır. İBS yaygın olarak karında şişkinlik, karın ağrısı, diyare, konstipasyon gibi semptomlara sahiptir.
- İBS hastalıklarında çeşitli diyet önerileri bulunmaktadır. Bunlardan biri de kısa zincirli, emilimi sınırlı /düşük karbonhidratlardan olan fermente oligo-, di- ve mono-sakkaritler ve polyollerin (FODMAP) sınırlandırıldığı diyettir. FODMAP hem barsak sağlığı üzerinde olumlu etkisi olan hem de beslenme yetersizliğine yol açmayan diyet programlarındandır.
- Yüksek yağ ve protein içerikli, düşük sebze ve meyve tüketimine dayalı beslenme nin, İBH artışında etkisinin olabileceği düşünülmektedir.
DİYET TEDAVİLERİ
- Genel tavsiyeler, düzenli öğün tüketimi önemlidir,
- Yeterli su tüketimi önemlidir,
- Düşük fiziksel aktiviteli bireylerde fiziksel aktivitenin arttırılması önemlidir,
- Alkol, kafein, gazlı içecek ve baharatlı yiyecekler bu hastalık için ciddi tetikleyiciler olduğundan sınırlandırılmalıdır.
- İBS’li hastalarda öğün atlamamak, oturarak yemek yemek, besinleri iyice çiğnemek ve gece geç saatlerde öğün tüketmemek önemlidir.
DÜŞÜK FODMAP DİYETİ
- FODMAP’ler çok çeşitli sebzelerde, meyvelerde, buğday ve tahıl gruplarında, süt ve süt ürünlerinde, baklagillerde ve tatlandırıcılarda yaygındır.
- Düşük FODMAP diyetinin uygulaması 4-8 hafta boyunca FODMAP alımını kısıtlamayı ve ardından bireysel toleransa göre yavaş yavaş yeniden diyete dahil etmeyi kapsar.
DÜŞÜK FODMAP DİYETİ YASAK VE SERBEST BESİNLER
- Düşük FODMAP diyeti bu alanda uzman bir diyetisyen tarafından yakından izlem gerektiren bir diyettir. Bu diyet uygulandıktan sonra FODMAP içeren besinlerin barsağa yeniden tanıtılması aşamalı bir süreçtir ve takibi önemlidir.
YÜKSEK FODMAP İÇEREN BESİNLER (diyette azaltılması gereken besinler)
DÜŞÜK FODMAP DİYETİNE UYGUN BİR GÜNLÜK ÖRNEK BESLENME PLANI
💊FODMAP DİYETİNDE ÖNERİLEN TAVKİYELER
Ocean Oregana Oil: İzmir kekiği (Origanum onites L.) yağı, ökaliptus yağı, biberiye yağı, lavanta yağı, tıbbi nane yağı, defne yağı, mersin yağı olmak üzere yedi farklı bitkisel uçucu yağ içermektedir. Biberiye, kekik, lavanta ve nane doğal antibiyotik özelliğine sahip olup bağırsak florasındaki iyi bakterilerin sayısının artmasına olumlu etkiye sahiptir.
Probiyotik: Probiyotiklerin gastrointestinal sistem hastalıklarının engellenmesi ve tedavisinde; normal mikrofloranın oluşumunda önemli bir rol oynamaktadır bu nedenle FODMAP diyetine ek olarak kullanılması önerilir.
Kekik Çayı: Doğal antibiyotik olarak bilinmekte ve normal bağırsak florasının oluşumuna önemli anlamda katkı sağlamaktadır.